Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
Οι επιχειρήσεις που επενδύουν σε στρατηγικές ESG και συμμορφώνονται με πρότυπα βιωσιμότητας υπερβαίνοντας τις νομικές απαιτήσεις έχουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα σε σχέση με άλλες αλλά στις τρέχουσες συνθήκες αβεβαιότητας που η ανησυχία για τα λειτουργικά κόστη αυξάνεται απαιτείται να επιταχύνουν τον μετασχηματισμό τους αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες.
Η έρευνα ΕY Entrepreneurship Barometer 2025 της ΕΥ Ελλάδος για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα έδειξε ότι οκτώ στους δέκα επιχειρηματίες ανησυχούν για τα υψηλότερα λειτουργικά (83%) και εργατικά κόστη (81%). Ως σημαντικότερα εμπόδια θεωρούν τη γραφειοκρατία και την πολυπλοκότητα του ρυθμιστικού περιβάλλοντος (77%), καθώς και την έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού (50%).
Παρόλαυτά, διατηρούν την αισιοδοξία τους και οι δύο στους τρεις επιχειρηματίες (67%) σχεδιάζουν προσλήψεις περισσότερων εργαζόμενων πλήρους απασχόλησης τους επόμενους 12 μήνες. Η έρευνα, που εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης έρευνας επιχειρηματικότητας της ΕΥ για την περιοχή της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας (CESA), στην οποία συμμετείχαν 16 χώρες, δείχνει επίσης ότι οι επιχειρηματίες στην Ελλάδα προγραμματίζουν επενδύσεις σε μεγαλύτερο βαθμό από τους ομολόγους τους στην περιοχή CESA τους επόμενους 12 μήνες, με έμφαση στις αναβαθμίσεις ή τα νέα συστήματα και εφαρμογές λογισμικού πληροφορικής (65%) και την αγορά ή αναβάθμιση εξοπλισμού ή μηχανημάτων (62%). Θα επενδύσουν, επίσης στη δημιουργία νέων εγκαταστάσεων (45%). Ωστόσο, ο οικονομικός κίνδυνος και η αβεβαιότητα της αγοράς από τη μία (45%), και η γεωπολιτική αστάθεια (41%) από την άλλη, θα μπορούσαν να εμποδίσουν αυτά τα σχέδια.
Οι επιχειρηματίες του δείγματος φαίνεται να συνειδητοποιούν τον κρίσιμο ρόλο της καινοτομίας και έχουν υψηλές προσδοκίες από την τεχνητή νοημοσύνη (AI), με τρεις στους τέσσερις (76%) να εκτιμούν ότι θα ενισχύσει σημαντικά τις επιχειρησιακές λειτουργίες και την παραγωγικότητα των οργανισμών τους. Ωστόσο, δεν έχουν προχωρήσει, μέχρι σήμερα, στις απαραίτητες επενδύσεις. Ένας στους τέσσερις επιχειρηματίες (27%) δηλώνει ότι η εταιρεία του δεν έχει πραγματοποιήσει καμία επένδυση στο ΑΙ την τελευταία τριετία, ενώ μόλις 5% έχουν επενδύσει πάνω από 250.000 ευρώ. Η εικόνα, πάντως, συγκρίνεται θετικά με το σύνολο της περιοχής CESA, όπου 43% δεν έχουν προχωρήσει σε επενδύσεις.
Ο Γιώργος Παπαδημητρίου, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥ Ελλάδος, σχολιάζει μεταξύ άλλων ότι για να μπορέσει η ανάπτυξη της οοικονομίας να παραμείνει σε μία βιώσιμη τροχιά, βάσει ενός νέου παραγωγικού μοντέλου που θα ανταποκρίνεται στις σημερινές προκλήσεις, οι επιχειρήσεις οφείλουν να προχωρήσουν με τόλμη στον μετασχηματισμό τους – έναν μετασχηματισμό που θα εμπλέκει εξίσου τον άνθρωπο, την τεχνολογία και την καινοτομία. Επίσης, η Ευτυχία Κασελάκη, Εταίρος στο Τμήμα Συμβουλευτικών Υπηρεσιών και Επικεφαλής του Τομέα EY Private της ΕΥ Ελλάδος, προσθέτει ότι οι επιχειρηματίες στη χώρα μας βρίσκονται μεν αντιμέτωποι με πιεστικές βραχυπρόθεσμες προκλήσεις, όπως η παγκόσμια οικονομική και γεωπολιτική αβεβαιότητα και η κοστολογική επιβάρυνση, που απαιτούν την άμεση προσοχή τους, οφείλουν, όμως, συγχρόνως, να εστιάσουν και στον ολιστικό μετασχηματισμό των επιχειρήσεών τους αξιοποιώντας αποτελεσματικά μεγάλες ευκαιρίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικές και να ενισχύσουν την ανθεκτικότητά τους.
Η έρευνα της ΕΥ καταλήγει σε προτάσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας, την αξιοποίηση των ψηφιακών και τεχνολογικών ευκαιριών, του ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος καινοτομίας και εξωστρέφειας, παράγοντες κρίσιμοι, ώστε οι ελληνικές επιχειρήσεις να αποτελέσουν πραγματική “ατμομηχανή” ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια. Οι προτάσεις συνοψίζονται σε:
-Στρατηγική για την ανθεκτικότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη
-Επενδύσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό με αξιοποίηση των ευκαιριών χρηματοδότησης
-Έμφαση στην καινοτομία
-Αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης
-Προσέλκυση και διατήρηση ανθρώπινου δυναμικού
-Προώθηση συγχωνεύσεων και εξαγορών ως στρατηγικού εργαλείου για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη μεγέθυνση των επιχειρήσεων
-Σχεδιασμός πλάνου διαδοχής
–Ανάληψη πρωτοβουλιών από την Πολιτεία για ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας με καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, εξάληψη των εμποδίων πρόσβασης μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε τραπεζική χρηματοδήτηση, προώθηση κρίσιμων υποδομών κ.α..
