Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
Η βελτίωση της συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική σκηνή είναι κρίσιμη για να κλείσει η διαφορά έναντι των ανδρών, καθώς εκεί εντοπίζονται οι μεγαλύτερες ανισότητες.
Με τους σημερινούς ρυθμούς θα χρειαστούν ακόμη πέντε γενιές για να κλείσει η διαφορά, σημειώνουν αναλυτές, που αναδεικνύουν σε σημαντική ευκαιρία τις πάνω από 60 εθνικές εκλογές το 2024, συμπεριλαμβανομένων των ευρωεκλογών. Διαπιστώνουν ότι η ισοτιμία στο εργατικό δυναμικό ανακάμπτει φθάνοντας το 65,7%, από το χαμηλό 62,3% στην πανδημία. Την ίδια ώρα, η εκπροσώπηση των γυναικών στις νέες τεχνολογίες έχει διπλασιαστεί από το 2016, αλλά παραμένει σημαντική η υποεκπροσώπηση στους τομείς STEM και τεχνητής νοημοσύνης.
Οι γυναίκες στην πολιτική
Μιλώντας για τη συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα αποφάσεων αξίζει να σημειωθεί ότι το 1906, η Φινλανδία έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που παραχώρησε στις γυναίκες το δικαίωμα ψήφου, με την υιοθέτηση της καθολικής ψηφοφορίας, την ίδια στιγμή που κέρδισε την αυτονομία της από τη ρωσική αυτοκρατορία. Το επόμενο έτος, οι Φινλανδές μπόρεσαν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα στις γενικές εκλογές και καθ’ όλη τη διάρκεια του εικοστού αιώνα, οι γυναίκες στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο πάλεψαν σκληρά για να αποκτήσουν ψήφου.
Οι γυναίκες εξακολουθούν να εκπροσωπούνται λιγότερο στην πολιτική σκηνή, παρόλο που αποτελούν περισσότερο από το ήμισυ του πληθυσμού. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπάρχουν δέκα εκατ. περισσότερες γυναίκες από τους άνδρες. Αυτό είναι ένα γεγονός που αξίζει την προσοχή μας το 2024, μια χρονιά που ξεχωρίζει για την εκλογική της σημασία. Εκτός από τις πρόσφατες ευρωεκλογές διεξάγονται φέτος πέντε προεδρικές εκλογές και έξι βουλευτικές στα κράτη μέλη. Αυτό σημαίνει μια σημαντική ευκαιρία να εξεταστεί η θέση των γυναικών στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Πριν τις ευρωεκλογές το ποσοστό των γυναικών ευρωβουλευτών ήταν στο 38,5%, πρόοδος μεν αλλά απέχει πολύ από την ισοτιμία (50%). Οπότε τα στοιχεία εξακολουθούν να μην είναι ικανοποιητικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενώ πιο απογοητευτικά είναι τα στοιχεία σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου κατά μέσο όρο, μόνο το 26,5% των βουλευτών είναι γυναίκες.
Το χάσμα και η πρόοδος
Η Παγκόσμια Έκθεση για το χάσμα των φύλων 2024, που δημοσιεύτηκε προ ημερών, αποκαλύπτει ότι στον κόσμο έχει κλείσει το 68,5% του χάσματος των φύλων. Ωστόσο, με τον σημερινό ρυθμό θα χρειαστούν άλλα 134 χρόνια –που ισοδυναμούν με πέντε γενιές– για να επιτευχθεί η πλήρης ισότητα των φύλων. Σε παγκόσμιο επίπεδο, το χάσμα μεταξύ των φύλων έχει κλείσει κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες από πέρυσι.
Η εκπροσώπηση των γυναικών στην πολιτική σκηνή έχει αυξηθεί σε διεθνές και τοπικό επίπεδο, αν και οι θέσεις σε ανώτατα αξιώματα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό απρόσιτες για τις γυναίκες παγκοσμίως. Οι γυναίκες εξακολουθούν επίσης να υποεκπροσωπούνται σε θέσεις ανώτατου επιπέδου στη βιομηχανία.
Η ελαφρά μείωση του παγκόσμιου χάσματος μεταξύ των φύλων το 2024 οφείλεται σε θετικές αλλαγές στον υποδείκτη οικονομικής συμμετοχής και ευκαιριών (+0,6 ποσοστιαίες μονάδες). Η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική πέτυχαν συνολική βαθμολογία ισότητας των φύλων 74,2%, καθώς και την υψηλότερη βαθμολογία οικονομικής ισοτιμίας μέχρι σήμερα (65,7%). Αυτή η ιστορία επιτυχίας στη Λατινική Αμερική μπορεί να χρησιμεύσει ως πρότυπο για άλλες περιοχές, σημειώνουν οι αναλυτές της έκθεσης. Οι έξι χώρες με την μεγαλύτερη βελτίωση στην κατάταξη είναι: Εκουαδόρ (+34, 16η θέση), Σιέρα Λεόνε (+32, 80η θέση), Γουατεμάλα (+24, 93η θέση), Κύπρος (+22, 84η θέση), καθώς και Ρουμανία και Ελλάδα (+20, 68η και 73η, αντίστοιχα).
Παρατηρείται ότι η Ευρώπη συνεχίζει να ηγείται, με βαθμολογία 75% και με επτά από τις 10 πρώτες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης να αποτελούν μέλη της. Η Ισλανδία παραμένει η χώρα με τη μεγαλύτερη ισότητα των φύλων, έχοντας κλείσει το 93,5% της συνολικής της διαφοράς. Άλλες χώρες με κορυφαίες επιδόσεις είναι η Φινλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Γερμανία και η Ιρλανδία, οι οποίες κλείνουν πάνω από το 80% της διαφοράς μεταξύ των φύλων. Η συνολική βαθμολογία της Ευρώπης έχει βελτιωθεί κατά 6,2 ποσοστιαίες μονάδες από το 2006.
