Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
Η αύξηση των δασμών, πέρα από το γεγονός ότι διαταράσσει το παγκόσμιο εμπόριο και πυροδοτεί περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού, επιβραδύνει και τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αφού οι προστατευτικές πολιτικές αποθαρρύνουν τους επενδυτές.
Οι εξελίξεις έχουν ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της διεθνούς συνεργασίας στη δράση για το κλίμα. Με το διεθνές εμπόριο να έχει δοκιμάσει μια σειρά από προκλήσεις μετά την πανδημία οι οικονομικές προτεραιότητες κινδυνεύουν πλέον να επισκιάσουν την επείγουσα δράση για ισχυρές συνεργασίες και βιωσιμότητα.
Είναι ενδεικτικό ότι η βιομηχανία ηλιακής ενέργειας της Κίνας αντιμετωπίζει αβεβαιότητες μετά την αύξηση των δασμών, καθώς σύμφωνα με τους αναλυτές οι υψηλοί αμοιβαίοι δασμοί με τις ΗΠΑ αναμένεται να επηρεάσουν τη βιομηχανία φωτοβολταϊκών, αν και ο βαθμός επηρεασμού εξαρτάται από τη βιωσιμότητα των δασμών και τα πιθανά αντίμετρα από εμπορικούς εταίρους. Το πρόβλημα δεν έγκειται τόσο στις άμεσες εξαγωγές από την Κίνα στις ΗΠΑ όσο στους δασμούς στην παραγωγή της Νοτιοανατολικής Ασίας που ενδέχεται να αυξήσουν το κόστος και άρα τις τιμές των ηλιακών πάνελ στις ΗΠΑ. Πάντως παρά τους δυσμενείς δασμούς, κορυφαίες κινεζικές εταιρείες σχεδιάζουν να δημιουργήσουν εγκαταστάσεις παραγωγής στις ΗΠΑ αξιοποιώντας το δυναμικό της αγοράς εν μέσω γεωπολιτικών διαταραχών.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, σύμφωνα με τους οικονομικούς αναλυτές, ο κλιμακούμενος εμπορικός πόλεμος θα επιβραδύνει την παγκόσμια ανάπτυξη απειλώντας με ύφεση τις ΗΠΑ, οι οποίες με λιγότερο παραγωγική οικονομία, θα διαθέτουν λιγότερους πόρους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ειδικότερα, οι δασμοί αναμένεται να διαταράξουν το παγκόσμιο εμπόριο καθαρών τεχνολογιών, από τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μέχρι τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ανεμογεννητριών ενώ ενδέχεται να παρεμποδίσουν και τα σχέδια των ΗΠΑ για επέκταση στα ορυκτά καύσιμα. Επίσης, καθώς η καθαρή τεχνολογία θα γίνεται πιο ακριβή για την αμερικανική βιομηχανία, άλλες χώρες όπως η Κίνα, ενδέχεται να σπεύσουν να καλύψουν αυτά τα κενά σε κάποιους τομείς. Με τις αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες να αγωνίζονται να σταθούν όρθιες, οι κινεζικές εταιρείες ηλεκτρικών οχημάτων πιθανότατα θα αποκτήσουν ισχυρότερη θέση. Θα πιέσουν ωστόσο και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Εντωμεταξύ, αναμένεται και αύξηση του κόστους κατασκευών στην αγορά ακινήτων των ΗΠΑ λόγω ανατιμήσεων σε υλικά και ασφάλιστρα την ώρα που τα ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω της κλιματικής κρίσης πλήττουν πολλές πολιτείες και απαιτούνται επενδύσεις για ενίσχυση της ανθεκτικότητάς τους. Σημειώνεται ότι πέρυσι οι καταστροφές που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και το κλίμα, όπως οι πυρκαγιές και οι τυφώνες προκάλεσαν ζημιές περίπου 320 δισ. δολ., σύμφωνα με εκτίμηση της Munich Re. Οι ασφαλιστικές εταιρείες κάλυψαν περίπου 140 δισ. δολ. από αυτές τις ζημίες. Ο αμερικανικός ασφαλιστικός κλάδος δέχτηκε ιδιαίτερα σκληρό πλήγμα μετά τους τυφώνες Helene και Milton, από τις πιο καταστροφικές και δαπανηρές καταστροφές του 2024 και προσανατολίζεται σε αύξηση των ασφαλίστρων, ειδικά σε περιοχές υψηλού κινδύνου.