Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
H αγορά εργασίας εξελίσσεται ραγδαία καθώς η τεχνολογία, οι δημογραφικές αλλαγές και οι αυξανόμενες απαιτήσεις των εργαζομένων για ευελιξία και συνεχή εκπαίδευση και ανάπτυξη πιέζουν τις επιχειρήσεις να αναπροσαρμόσουν τις στρατηγικές τους στα νέα δεδομένα.
Ειδικά στην Ελλάδα, η αγορά εργασίας αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις που επηρεάζουν τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τους εργαζόμενους. Σύμφωνα με την ΕΝΙΔΕΑ, εκπρόσωπο των Ιδιωτικών Εταιρειών Απασχόλησης, σημαντική πρόκληση είναι η συχνή αλλαγή νομοθεσίας και οι καθυστερήσεις στην έκδοση εφαρμοστικών εγκυκλίων που δημιουργούν αβεβαιότητα στις επιχειρήσεις. Ειδικότερα, η εφαρμογή του νόμου 5053/23 για την Κάρτα Εργασίας προκαλεί σύγχυση, ενώ οι διπλές υποχρεώσεις για εργοδότες και εταιρείες προσωρινής απασχόλησης επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις.
Σημειώνεται ότι η ΕΝΙΔΕΑ συνεργάζεται με κυβερνητικούς φορείς για την αναθεώρηση και απλοποίηση του νομικού πλαισίου και προτείνει συγκεκριμένες βελτιώσεις, όπως η μεταβίβαση της ευθύνης για την καταχώριση αλλαγών ωραρίου και υπερωριών από τις εταιρείες προσωρινής απασχόλησης στους έμμεσους εργοδότες, για να μειωθούν οι αδικαιολόγητες επιβαρύνσεις.
Αναφορικά με τη δυσκολία εύρεσης προσωπικού με τις αναγκαίες δεξιότητες -63% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα αναφέρουν δυσκολίες στην εύρεση κατάλληλου προσωπικού- οι ιδιωτικές εταιρείες ανθρώπινου δυναμικού προωθούν την εκπαίδευση και κατάρτιση εργαζομένων σε συνεργασία με εκπαιδευτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις. Διοργανώνουν επίσης προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων που απαντούν στις ανάγκες της αγοράς και συνδέουν τους εργαζόμενους με νέες ευκαιρίες. Επιπλέον, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν σε πρόσφατη εκδήλωση της ΕΝΙΔΕΑ, οι εταιρείες του κλάδου στηρίζουν την ευέλικτη απασχόληση μέσω προσωρινών θέσεων εργασίας που επιτρέπουν στους εργαζόμενους να αποκτούν εμπειρία και στις επιχειρήσεις να καλύπτουν τις ανάγκες τους γρήγορα και αποτελεσματικά.
Σημειώνεται ότι η αυξημένη ζήτηση για εξειδικευμένο προσωπικό σε τομείς όπως η πληροφορική, τα οικονομικά και η μηχανική δεν καλύπτεται επαρκώς και οι παραπάνω πρωτοβουλίες προσφέρουν κάποιες λύσεις στο πρόβλημα.
Για τα θέματα γραφειοκρατίας που εξακολουθούν να προβληματίζουν τις επιχειρήσεις, όπως με το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, που χαρακτηρίζεται πολύπλοκο, προτείνεται αναθεώρηση για πιο αποδοτική διαχείριση των δεδομένων εργασίας. Οι εταιρείες ανθρώπινου δυναμικού υποστηρίζουν μεταξύ άλλων τη δημιουργία ενός προβλέψιμου και σταθερού ρυθμιστικού πλαισίου που επιτρέπει στις επιχειρήσεις να προγραμματίζουν μακροπρόθεσμα, να προσαρμόζονται γρήγορα στις νέες συνθήκες και να μειώνουν το λειτουργικό τους ρίσκο.
Η αγορά εργασίας με αριθμούς
Σύμφωνα με στοιχεία που επεξεργάστηκε η ΕΝΙΔΕΑ το ποσοστό απασχόλησης στην Ελλάδα (15-64 ετών) είναι 62.0%, σημαντικά χαμηλότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (70.1%), της Ε.Ε. (75.2%) και της Ευρωζώνης (75.2%). Αυτό δείχνει ότι η Ελλάδα υπολείπεται σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ενίσχυση της απασχόλησης μέσω πολιτικών στήριξης της εργασίας.
Η συμμετοχή στην αγορά εργασίας (15-64 ετών) είναι 69.3%, ελαφρώς χαμηλότερη από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (73.8%) και της Ε.Ε. (75.2%) καταδεικνύοντας ότι παρά τις δυσκολίες, ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού είναι ενεργό στην αγορά εργασίας, αλλά υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, ιδιαίτερα για τις γυναίκες και τους νέους.
Η ανεργία στις ηλικίες άνω των 15 ετών είναι 9.6%, σχεδόν διπλάσιο ποσοστό από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (5%) και υψηλότερο από την Ε.Ε. (6.0%) και την Ευρωζώνη (6.5%). Παρά την πτώση των τελευταίων ετών, η ανεργία στην Ελλάδα παραμένει υψηλή, ιδιαίτερα σε σύγκριση με άλλες χώρες.
Το ποσοστό ανεργίας των νέων 15-24 ετών ανέρχεται στο 22.5%, σημαντικά υψηλότερο από τον ΟΟΣΑ (10.9%), την Ε.Ε. (14.4%) και την Ευρωζώνη (14.1%). Παρά τη μείωση, η ανεργία στους νέους εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό πρόβλημα που επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
Επίσης καταγράφεται χάσμα ανεργίας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Υπολογίζεται σε 8.4%, υψηλότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (4.7%), της Ε.Ε. (5.8%) και της Ευρωζώνης (6.2%). Αυτό δείχνει ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν δυσανάλογα μεγαλύτερες δυσκολίες στην αγορά εργασίας, ενισχύοντας την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές που προάγουν την ισότητα στην εργασία.
Εν κατακλείδι, όπως τονίζει ο πρόεδρος της ΕΝΙΔΕΑ, Θεόδωρος Τόλλης, διαπιστώνεται ότι οι προκλήσεις είναι μεγάλες, αλλά με συντονισμένες προσπάθειες μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον εργασίας που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής.