Της Σοφίας Εμμανουήλ (semmanouil@gmail.com)
Στόχο τη στροφή σε επαναχρησιμοποιούμενα σκεύη, ακόμη και για τον “καφέ στο χέρι” έχει το περιβαλλοντικό τέλος που επιβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου 2022 στους καταναλωτές για κάθε πλαστικό μίας χρήσης που διατίθεται ως συσκευασία των έτοιμων ποτών και φαγητών στη μαζική εστίαση και στο λιανεμπόριο.
Πρόκειται για την επόμενη φάση ενός σχεδίου που έχει την αφετηρία του στο 2018, οπότε άρχισε να καταβάλλεται περιβαλλοντικό τέλος για τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς. Από τον Ιούλιο του 2021 άρχισε η σταδιακή κατάργηση προϊόντων μιας χρήσης όπως τα πλαστικά καλαμάκια, κουταλάκια, μαχαιροπίρουνα, αναδευτήρες ποτών και μπαντονέτες. Το πρόγραμμα αυτό ολοκληρώνεται τον ερχόμενο Μάιο.
Πλέον ο νόμος 4736/2020 για την Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον ορίζει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2022 επιβάλλεται περιβαλλοντική εισφορά στους πλαστικούς περιέκτες μιας χρήσης που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία τροφίμων και ποτών όπως καφέδες και ροφήματα. Πρόκειται για φαγητά και ποτά που προορίζονται για άμεση κατανάλωση, είτε επί τόπου είτε εκτός του καταστήματος, καταναλώνονται από τον περιέκτη τους και δεν χρειάζονται περαιτέρω προετοιμασία/επεξεργασία. Διευκρινίζεται ότι η εισφορά των 0,05 ευρώ δεν αφορά στα υλικά συσκευασίας που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία χύμα τροφίμων όπως π.χ. τυριά, αλλαντικά, κρέας, αλίπαστα, ούτε τυποποιημένα προϊόντα που διατίθενται από τα ράφια των καταστημάτων.
Σύμφωνα με πρόσφατη ενημερωτική ανακοίνωση από το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, εξηγεί ότι η περιβαλλοντική εισφορά επιβάλλεται στους περιέκτες τροφίμων, τα κύπελλα ποτών και τα καλύμματα/καπάκια τους εφόσον είναι μιας χρήσης και είναι φτιαγμένα από πλαστικό υλικό ή έχουν πλαστική επικάλυψη, επένδυση ή επίστρωση ή περιέχουν στη χαρτόμαζά τους συνθετικά πολυμερικά πρόσθετα. Σημειώνεται ότι η εισφορά δεν αφορά μπουκάλια και άλλου τύπου συσκευασίες όπως πιάτα, πακέτα και περιτυλίγματα ή άλλα υλικά όπως το χαρτί.
Πρακτικά ο καταναλωτής για να αποφύγει το επιπλέον κόστος δεν έχει άλλη λύση από το να ζητήσει την συσκευασία των τροφίμων ή ποτών της επιλογής του σε επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες, τις οποίες φέρει μαζί του ή αγοράζει από το κατάστημα.
Η περιβαλλοντική εισφορά ορίζεται σε 0,05 ευρώ και περιλαμβάνει 0,04 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 24% για κάθε τεμάχιο πλαστικού προϊόντος. Έτσι, στην περίπτωση του καφέ ο καταναλωτής πρέπει να καταβάλει 0,05 ευρώ για το ποτήρι και 0,05 ευρώ για το κάλυμμα (καπάκι), συνολικά 0,10 ευρώ. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις περιεκτών όπου τα καλύμματα δεν αποσπώνται από τον περιέκτη και η εισφορά που καταβάλλεται είναι ενιαία (0,05 ευρώ). Η περιβαλλοντική εισφορά έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και τα έσοδα από αυτή αποτελούν δημόσια έσοδα, τα οποία εισπράττονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και αποδίδονται στο “Πράσινο Ταμείο” για διάθεση αποκλειστικά σε δράσεις που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος.
Οι επιχειρήσεις που υποχρεούνται να εφαρμόσουν τον νέο νόμο είναι επιχειρήσεις που διαθέτουν προϊόντα εστίασης σε καθήμενους ή περαστικούς πελάτες, επιχειρήσεις που κάνουν delivery των προϊόντων τους, κυλικεία, επιχειρήσεις εστίασης σε χώρους μεταφορικών μέσων όπως τρένα, πλοία και αεροπλάνα, καθώς και επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου.
